Đây là lần đầu tiên tàu chiến lớn nhất của Hải quân Hoàng gia Anh tập trận với JMSDF gần quần đảo của Nhật Bản. Cuộc tập trận bắt đầu từ ngày 24/8, với sự tham gia của tàu sân bay HMS Queen Elizabeth, tàu khu trục HMS Defender và HMS Kent của Anh, được hộ tống bởi chiến hạm HNSMS Evertsen của Hà Lan, tàu USS The Sullivans và USS New Orleans của Mỹ, cùng với tàu khu trục Asahi của Nhật Bản.

Cuộc tập trận còn có sự tham gia của các máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến F-35 của Anh và Mỹ, các máy bay chiến đấu F-15 thuộc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và Không quân Mỹ.

Chuẩn Đô đốc Nhật Bản Yasushige Konno cho biết, việc tham gia một cuộc tập trận chung với các quốc gia với tiêm kích F-35 có ý nghĩa rất lớn. Mỹ và Anh là những quốc gia duy nhất sử dụng loại máy bay này mặc dù Nhật Bản cũng đã mua một số máy bay F-35 và dự kiến sẽ vận hành khoảng 42 chiếc F-35B, loại có khả năng cất cánh thẳng đứng và cất cánh từ tàu sân bay hạng nhẹ Izumo nâng cấp của Nhật Bản, trong tương lai.

"Tăng cường hợp tác với các quốc gia cùng chia sẻ giá trị chung là điều rất quan trọng, bất chấp khoảng cách về mặt địa lý", ông Konno nói.

Thông điệp mang tính biểu tượng

Tàu sân bay HMS Queen Elizabeth rời cảng Portsmouth, Anh vào ngày 24/5, tham gia tập trận với các đối tác NATO ở Đại Tây Dương và Địa Trung Hải. Nhóm tàu của Anh do HMS Queen Elizabeth dẫn đầu đã đi qua Ấn Độ Dương vào đầu tháng 7, tham gia tập trận cùng Hải quân Ấn Độ trước khi đi qua Singapore và đến Biển Đông để tham gia tập trận tự do hàng hải cùng với lực lượng quân sự của Mỹ.

Hạm đội Anh đã cập cảng Guam trước khi tập trận với Nhật Bản và sau đó sẽ tham gia cuộc tập trận Bersa Lima 21 với các tàu của Australia, New Zealand, Malaysia và Singapore trước khi hoàn thành đợt triển khai kéo dài 7 tháng này.

Ông James Brown, phó giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Temple (Mỹ), cho rằng địa điểm diễn tập lần này "không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên". "Mối quan tâm cơ bản của Anh là Biển Đông và rõ ràng Okinawa là vùng lãnh thổ của Nhật Bản gần nhất với khu vực đó", ông nói.

Theo chuyên gia trên, với Nhật Bản, đây là một phần trong chiến lược phát triển rộng lớn hơn của chính sách an ninh quốc gia. Cho đến gần đây, Nhật Bản gần như dựa hoàn toàn vào Mỹ trong việc đảm bảo an ninh, nhưng giờ đây họ đã quyết định cần phải bổ sung năng lực cho chính mình. Chuyên gia Brown cho rằng, Trung Quốc có thể đang theo dõi chặt chẽ các cuộc tập trận này.

Sau cuộc tập trận, nhóm tấn công của Anh dự kiến sẽ tham gia diễn tập với các đơn vị hải quân và không quân Hàn Quốc vào tuần tới, từ ngày 30/8 đến ngày 1/9, tập trung vào các hoạt động nhân đạo và cứu trợ thảm họa.

Theo các chuyên gia, cuộc tập trận này có thể khiến Triều Tiên "nóng mặt". Bình Nhưỡng đã lên án các cuộc tập trận chung thường niên Mỹ - Hàn và cho rằng đây là động thái "đùa với lửa".