Báo Inquirer đưa tin Ngoại trưởng Philippines - ông Teodoro Locsin Jr ngày 30-9 đã chỉ đạo Bộ Ngoại giao (DFA) nước này gửi ba công hàm ngoại giao mới tới Trung Quốc để phản đối một loạt hành động trái pháp luật của Bắc Kinh ở "biển Tây Philippines" (cách Manila gọi phía đông Biển Đông).

Ngoại trưởng Philippines - ông Teodoro Locsin Jr. Ảnh: MALACANANG

Trong một chuỗi tweet trên trang Twitter hôm 30-9, ông Locsin đã chỉ đạo DFA gửi các công hàm riêng biệt để phản đối “sự hiện diện tiếp tục” của các tàu cá Trung Quốc ở đá Khúc Giác (Iroquois Reef - thuộc cụm Bình Nguyên, quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam).

Ông Locsin cũng chỉ đạo DFA phản đối “sự hạn chế không ngừng và bất hợp pháp của Trung Quốc đối với việc ngư dân Philippines tiến hành các hoạt động đánh bắt hợp pháp ở Bãi cạn Scarborough.

Ở một dòng tweet khác, vị ngoại trưởng Philippines cũng chỉ đạo DFA đệ trình công hàm phản đối các thách thức qua sóng vô tuyến mà Trung Quốc “thực hiên bất hợp pháp nhằm vào các cuộc tuần tra hàng hải của Philippines”.

Tuy nhiên, ông Locsin không nêu chi tiết về thời điểm diễn ra những hành vi này.

Theo Inquirer, ông Locsin đưa ra chỉ đạo trên một ngày sau khi Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) hôm 29-9 báo cáo với Hạ viện trong cuộc thảo luận toàn thể về ngân sách năm 2022 rằng "còn khoảng 150 tàu Trung Quốc" ở Biển Đông".

Báo cáo tại buổi thảo luận này, Hạ nghị sĩ Ruffy Biazon cho biết các tàu trên của Trung Quốc dường như là của lực lượng dân quân biển, với chiều dài từ 30 m đến 60 m.

Nhà lập pháp này cho biết các tàu Trung Quốc đang di chuyển từ điểm này sang điểm khác và dường như đang đánh bắt cá.

Hồi tháng 8, Bộ Chỉ huy Miền Tây (Wescom) ở Palawan cho biết máy bay Philippines đã nhận được cảnh báo vô tuyến của Trung Quốc ít nhất 218 lần trong khi các tàu Wescom đang tuần tra tại Biển Đông.

Trung Quốc cũng bắn pháo sáng ít nhất năm lần trong tháng 6 khi các máy bay quân sự của Philippines đang tiến hành tuần tra an ninh ở Biển Đông.

Theo báo Rappler, ba công hàm mà ông Locsin chỉ đạo hôm 30-9 là động thái mới nhất thêm vào số 158 công hàm khác mà quan chức này cho biết đã được đệ trình để phản đối Trung Quốc dưới thời chính quyền Tổng thống Duterte, trong đó có 143 công hàm do DFA đệ trình dưới sự lãnh đạo của ông. 

Căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh leo thang vào đầu năm nay sau khi phía Philippines phát hiện sự hiện diện của hàng trăm tàu dân quân Trung Quốc tại Đá Ba Đầu (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).