"Bất chấp mọi biện pháp đối phó từ phía Mỹ, quyết định của chúng tôi về việc đình chỉ tham gia hiệp ước START Mới (New START) vẫn không lay chuyển. Điều kiện của chúng tôi để quay trở lại một hiệp ước có hiệu lực đầy đủ là Mỹ phải từ bỏ lập trường thù địch cơ bản đối với Nga", Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tuyên bố hôm nay 3/6.
Các tổ hợp tên lửa của Nga trong cuộc duyệt binh tại thủ đô Moscow (Ảnh: Reuters).
Tuyên bố của ông Ryabkov được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken ngày 1/6 thông báo, nước này sẽ ngừng chia sẻ thông tin cần thiết với Nga theo hiệp ước START Mới để đáp trả quyết định của Moscow hồi đầu năm về việc tạm ngừng tham gia vào thỏa thuận hạt nhân cuối cùng giữa 2 nước.
Ông Blinken tuyên bố việc Nga tạm ngừng tham gia hiệp ước là "không hợp lệ về mặt pháp lý" và Moscow vẫn bị ràng buộc bởi các nghĩa vụ theo thỏa thuận.
Mỹ cho biết nước này sẽ ngừng gửi cho Nga những thông tin về tình trạng và vị trí của tên lửa, bệ phóng theo quy định của hiệp ước. Ngoài ra, Mỹ sẽ thu hồi các đặc quyền ngoại giao và thị thực của các thanh sát viên START Mới của Nga. Mỹ cũng sẽ ngừng cung cấp dữ liệu về các vụ phóng tên lửa.
Ông Blinken cho hay, Mỹ đã thông báo với Nga về quyết định và Washington sẵn sàng đảo ngược biện pháp đáp trả và tuân thủ START Mới trở lại nếu Nga cũng làm như vậy.
Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 2 tuyên bố Moscow ngừng tham gia START Mới. Tuy nhiên, Nga khẳng định không rút khỏi thỏa thuận hạt nhân cuối cùng với Mỹ.
Quyết định của Nga khiến phương Tây lo ngại. Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, ông xem quyết định của nhà lãnh đạo Nga về việc tạm ngừng hiệp ước START Mới với Mỹ là bước đi sai lầm. Mặc dù vậy, ông khẳng định không có dấu hiệu nào cho thấy Moscow đang cân nhắc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Đại sứ quán Nga tại Mỹ ngày 2/6 đã phát đi thông báo khẳng định việc Moscow tạm ngừng tham gia START Mới là tuân thủ hoàn toàn luật pháp quốc tế.
"Chúng tôi đã nắm được thông tin về các biện pháp đáp trả do Mỹ công bố. Washington phải từ bỏ các chính sách thù địch và ý định gây ra một thất bại chiến lược đối với Nga để START Mới có thể được thực thi trở lại", Đại sứ quán Nga nêu điều kiện.
Hiệp ước START Mới giữa Nga và Mỹ có hiệu lực từ năm 2011, trong đó quy định mỗi nước không triển khai quá 1.550 đầu đạn hạt nhân và 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Theo giới quan sát, Nga tạm ngừng tham gia START Mới dường như nhằm kéo thêm các nước đồng minh khác của Mỹ có vũ khí hạt nhân vào hiệp ước và gây sức ép với phương Tây về vấn đề Ukraine.