Sau khi phân tích sự gia tăng đột biến các đợt xuất kích máy bay gần đây của quân đội Trung Quốc, các chuyên gia quân sự Đài Loan nhận định điều này cho thấy khả năng chiến đấu của lực lượng không quân Trung Quốc đã phát triển đến mức có thể dễ dàng đưa máy bay chiến đấu đến các khu vực phía nam và đông nam của hòn đảo nếu muốn.

Trung Quốc đã điều máy bay chiến đấu đến ADIZ của Đài Loan gần như hàng ngày trong năm qua để gia tăng sức ép lên hòn đảo, nơi mà Bắc Kinh coi là phần lãnh thổ không thể tách rời và tuyên bố sẽ giành lại bằng mọi cách, kể cả vũ lực.

Các máy bay Trung Quốc tham gia đợt áp sát Đài Loan lần này gồm 100 máy bay chiến đấu J-16, 20 máy bay chiến đấu Su-30, 18 máy bay ném bom H-6, 7 máy bay tác chiến chống ngầm Y-8 và 4 máy bay kiểm soát và cảnh báo sớm trên không KJ-500.

Theo cơ quan phòng vệ Đài Loan, ngoài các đợt xuất kích vào ban ngày, quân đội Trung Quốc còn tiến hành 3 đợt xuất kích vào ban đêm.

"Có một số lượng lớn máy bay chiến đấu J-16 được xuất kích. Nếu có hơn 32 chiếc J-16 trong mỗi lần xuất kích, điều đó có nghĩa là chúng được triển khai từ các đơn vị khác nhau của quân đội Trung Quốc vì mỗi lữ đoàn không quân chỉ có 24-32 chiếc J-16", Chieh Chung, nhà nghiên cứu tại Hiệp hội Tầm nhìn Chiến lược, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Đài Bắc, cho biết.

"Điều này cũng có nghĩa là quân đội Trung Quốc có thể điều động hiệu quả các máy bay J-16 từ các đơn vị khác nhau để phối hợp với máy bay ném bom, máy bay săn ngầm và máy bay cảnh báo sớm để tạo thành một đội hình chiến đấu cho các hoạt động tác chiến", ông Chieh nói.

Theo ông Chieh, quân đội Trung Quốc cũng cho thấy họ có khả năng tiến hành các cuộc tấn công trong đêm.

Nguy cơ đe dọa căn cứ quân sự Đài Loan

Trong đợt xuất kích vào đêm 1/10, 10 máy bay chiến đấu J-16 và 2 máy bay ném bom H-6 đã hoạt động trên kênh Bashi qua phía tây nam ADIZ của Đài Loan, trước khi rẽ vào phần đông nam của khu vực. Động thái đặt ra mối đe dọa lớn hơn đối với Đài Loan vì cho phép quân đội Trung Quốc đến gần các căn cứ quân sự quan trọng ở phía đông hòn đảo.

Các phi công của lực lượng phòng vệ trên không Đài Loan đứng cạnh máy bay chiến đấu Mirage do Pháp sản xuất trong cuộc tập trận thường niên năm 2019 (Ảnh: AFP).

Ông Chieh nhận định các đợt xuất kích máy bay vào ban đêm cho thấy quân đội Trung Quốc hiện có thể sử dụng hệ thống định vị vệ tinh BeiDou thế hệ mới để dẫn đường cho các phi đội của Trung Quốc hoạt động gần kênh Bashi, một tuyến đường quan trọng vào Biển Đông của hải quân Mỹ và các nước khác. Hệ thống này cũng sẽ cho phép các máy bay cảnh báo sớm của quân đội Trung Quốc tăng cường khả năng chỉ huy và kiểm soát trên không trong khu vực đó.

Ông Chieh cảnh báo chính quyền Đài Loan nên lưu ý về các cuộc xâm nhập gần đây của máy bay Trung Quốc, vì điều này cho thấy Bắc Kinh không chỉ có thể điều động máy bay từ các đơn vị khác nhau mà còn cải thiện khả năng tổ chức chúng thành các nhóm chiến đấu khác nhau.

"Quan trọng hơn, Trung Quốc đang sử dụng những đợt xuất kích này để huấn luyện các máy bay chiến đấu khác nhau làm quen với các tuyến đường hàng không, hình thành các nhóm tác chiến nhanh chóng và sẵn sàng tấn công Đài Loan cũng như đánh chặn các lực lượng Mỹ tới giải cứu", ông Chieh nhận định.

Shu Hsiao-huang, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh do chính quyền Đài Loan tài trợ, cho biết ngoài mục đích đe dọa Đài Loan và phô trương sức mạnh với Mỹ cũng như các đồng minh, quân đội Trung Quốc cũng đang thử nghiệm khả năng hiệp đồng tác chiến chung thông qua việc triển khai ồ ạt máy bay.

"Quân đội Trung Quốc có khả năng sẽ tăng cường hơn nữa các hoạt động như vậy trong tương lai và biến các cuộc xuất kích của họ từ phía tây nam đến đông nam ADIZ của Đài Loan trở thành thông lệ, thậm chí mở rộng đến kênh Bashi", chuyên gia Shu nhận định.

Đài Loan lần đầu tiên phát hiện máy bay quân sự Trung Quốc xâm nhập khu vực phía tây nam ADIZ của hòn đảo hồi tháng 3/2019. Cũng trong năm 2019, Cơ quan Phòng vệ Đài Loan chỉ ghi nhận 10 đợt xuất kích máy bay của Trung Quốc. Tuy nhiên, con số này đã nhanh chóng tăng lên 380 vụ vào năm 2020 và hơn 600 vụ tính đến đầu tháng 10 năm nay.

Chuyên gia Shu cho biết nếu quân đội Trung Quốc có thể cải thiện khả năng tiếp nhiên liệu trên không và triển khai các máy bay tiếp liệu đi cùng máy bay chiến đấu, điều này sẽ không chỉ gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với các căn cứ quân sự của hòn đảo ở phía nam và đông nam Đài Loan mà còn có thể đe dọa các tàu chiến Mỹ tiếp cận Biển Đông.

Theo ông Shu, máy bay tác chiến điện tử J-16D của quân đội Trung Quốc có thể sẽ được đưa vào các đợt xuất kích trong tương lai. Máy bay này được trang bị thiết bị gây nhiễu tín hiệu có thể vô hiệu hóa radar, hệ thống dẫn đường tên lửa và liên lạc không dây của đối phương.

Ảnh vệ tinh do tạp chí quân sự Kanwa Defense Review tại Canada công bố hôm 2/10 cho thấy quân đội Trung Quốc đã triển khai máy bay chiến đấu J-16D mới tới căn cứ quân sự gần Đài Loan.

Theo Andrei Chang, tổng biên tập tạp chí Kanwa Defense Review, việc Trung Quốc đưa ngày càng đưa nhiều máy bay áp sát Đài Loan đồng nghĩa với việc các máy bay chiến đấu Đài Loan cần phải thực hiện các nhiệm vụ ngăn chặn, từ đó làm gia tăng nguy cơ va chạm vì không có bất kỳ quy tắc ứng phó nào.

Chuyên gia Chang cho biết việc quân đội Trung Quốc xuất kích hàng loạt máy bay áp sát Đài Loan cho thấy sức mạnh chiến đấu trên không của Bắc Kinh.

"Tôi dự đoán sẽ có thêm nhiều loại máy bay được quân đội Trung Quốc triển khai trong tương lai (để áp sát Đài Loan), thậm chí đợt triển khai lớn nhất có thể lên tới hơn 100 máy bay", ông Chang cho biết, đồng thời nhận định việc Trung Quốc gia tăng các hoạt động quân sự gần Đài Loan là một phần của kế hoạch "huấn luyện khả năng sẵn sàng tác chiến".

Quân đội Trung Quốc đã đưa vào biên chế hai nhóm tác chiến tàu sân bay và tăng cường hơn nữa lực lượng hải quân với các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Type 093 và tàu khu trục Type 055. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng đang trang bị thêm các tàu đổ bộ trực thăng Type 075, một loại tàu tấn công đổ bộ tiên tiến nhằm cải thiện sức mạnh tác chiến cả trên bộ, trên biển và trên không.

Chuyên gia Shu cho rằng lực lượng phòng vệ Đài Loan cần tiếp tục tăng cường hệ thống phòng không và radar để đối phó với mối đe dọa ngày càng tăng.

Người đứng đầu Cơ quan Phòng vệ Đài Loan Chiu Kuo-cheng ngày 6/10 thừa nhận quân đội Trung Quốc có khả năng tấn công Đài Loan và lực lượng này hoàn toàn có thể thực hiện một cuộc tấn công tổng lực vào hòn đảo vào năm 2025.